Pythagoras ve Pythagorasçılık Nedir, Ne Demektir?

Pythagoras ve Pythagorasçılık Nedir, Ne Demektir?

Pythagorasçılık adını kurucusu olan Pythagoras’tan alan bir Antik Yunan düşüncesidir. Düşünceleri zamanla bir okul disiplini içinde yayılmış ve korunmuştur. Bu okulun öğretilerinin önemli bir kısmı gizli olduğu için öğretinin derinlerine nüfuz edebilmek zordur. Pythagorasçılık ‹yonya geleneğini Atina’ya taşımıştır. Perslerin İyonya’yı fethetmelerinin ardından Milet felsefesi sona ermişti. Pythagoras’ın 580’li yıllarda doğmuş olabileceği sanılıyor. Philo-sophia (bilgelik sevgisi) ifadesinin ilk kez Pythagoras tarafından kullanıldığı söylenir. Sophos kelimesi Homeros’ta da karşımıza çıkmaktadır fakat bu sözcüğü ileride felsefe disiplininin ismi hâline gelecek olan philo-sophos anlamında kullanan ilk kişi Pythagoras olmuştur. Homeros’a göre sophos, bir konudaki beceri-kabiliyet-bir şeyi sırf o bilgiden haz duymak için yapmak, ayrıca bilgelik anlamına gelmekteydi. Pythagoras da varlığın, oluşun ne olduğunu sormuş, felsefenin bir yaşam biçimi olduğunu düşünmüş, bu yaşam biçimini ifade etmek için theorikos bios (teorik yaşam) terimini kullanmıştır. Ptyhagoras’a göre 3 çeşit insan vardır: fian, şöhret peşinde koşanlar; maddiyat peşinde koşanlar; bilgi peşinde koşanlar. Pythagoras kendisinin bilgi seven, yani philosophos olduğunu söylemiştir. Ona göre felsefe teorik bir yaşam (theorikos bios) biçimidir. 

Pythagoras’ın ve genel hatlarıyla Pythagorasçılığın felsefi görüşlerini dört ana başlık altında inceleyebiliriz:

- Pythagorasçıların bilgelik ve felsefe anlayışı - Pythagorasçı sayı öğretisi nedir?

- Pythagorasçı ruh öğretisi nedir? - Pythagoras'ın evren tablosu nedir?

- Pythagoras kimdir? - Bir Pisagorcu olarak Ksenophanes

Özetle;

Pythagoras’ın 580’li yıllarda doğmuş olabileceği sanılıyor. Philo-sophia (bilgelik sevgisi) ilk kez Pythagoras tarafından kullanılmıştır. Kelimeyi onun yarattığı söylenir. Sophos kelimesini Homeros da kullanmıştır. Homeros’a göre sophos: Bir konudaki beceri-kabiliyet-bir şeyi sırf o bilgiden haz duymak için yapmak. Ayrıca bilgelik anlamı na da gelmekteydi. Pythagoras’a göre sophos kullanılmıştır. O varlığın, oluşun ne olduğunu soruyor. Felsefe bir yaşam biçimidir. Theorikos bios (teorik yaşam) kullandığı terimdir. Pythagoras’a göre her şey niceliklerden oluşmuştur. Her şeyin sayılardan oluşması, evreni matematiksel ifadelerle anlayabileceğimiz anlamındadır. Modern bilimin temeli budur. Miletos okulunun felsefesinde spekülatif ve saf akıl kullanımı ağırlıklıdır. Bunlarda gözlem ve spekülasyon vardır. Dünya hakkında, kâinat hakkında deneylemeden belli bir görüş oluşturuyorlar. Temel kabullerini mitolojiden almışlardır ancak doğal olayların açıklanmasında doğal bir yol izlemişlerdir. Akılla denetlemeden ortaya temel bilgi koyamayacaklarını düşünüyorlar. Pythagorasçılara göre evrenin merkezinde sonsuz bir ateş yanar. Bütün göksel cisimler bu ateşin çevresinde dönerler. Ateşin yörüngesinde dönen gök cisimlerinden birisi, karşı dünyadır. Bu cisimler küre olmakla beraber kendi çevrelerinde dönmezler. Dünya küre biçimindedir. Dünya bir merkezin çevresinde dönüyor ama kendi çevresinde dönmüyor. Onun için insanlar dünyanın merkezindeki ateşi göremiyorlar. Evrenin merkezindeki ateş, karşıdaki yörüngesinde karşı dünya, ondan sonra ay ve gezegenler vardır.

 Ömer Yıldırım